Transanale endoscopische microchirurgie

Wat is het?

Indien een (verdacht) letsel in de endeldarm mogelijk nog een goedaardige poliep betreft, kan geopteerd worden voor een lokale resectie (= verwijdering). In dat geval wordt het gezwel met een beperkte marge weggenomen doorheen de anus. In geval van kleinere letsels kan deze resectie onmiddellijk gebeuren tijdens de coloscopie.

Voor grotere letsels is soms een heelkundige ingreep via de anus vereist. Dat noemen we een transanale endoscopische microchirurgische resectie of TEM. Aan de hand van microscopisch onderzoek op deze brede biopsie kan dan met zekerheid de diagnose worden gesteld. Indien het achteraf toch blijkt te gaan om een goedaardige poliep, is deze brede wegname meestal voldoende. Verder behandelen met bredere operatie, nabestraling of chemotherapie is dan niet vereist.

Verloop

De transanale endoscopische microchirurgie of TEM is een operatie waarbij je onder algemene verdoving wordt gebracht. De chirurg brengt via de anus een rigide werkkanaal in het rectum. Via dit werkkanaal wordt de endeldarm met koolzuurgas opgeblazen. Met behulp van een 3D-camera die via het werkkanaal wordt ingebracht, kan met fijne langwerpige instrumenten een brede wegname van het verdachte letsel worden verricht.

Met deze techniek is het mogelijk om ter hoogte van het gezwel de wand van het rectum over de volledige dikte weg te nemen. De pathologen die het specimen microscopisch onderzoeken kunnen zo de dieptegroei in de wand achteraf perfect beschrijven.

Na de resectie (= verwijdering) kan het resterende defect in de wand van de endeldarm dichtgenaaid worden. Bij grotere wonden is dit technisch niet mogelijk. Het defect zal dan geleidelijk aan spontaan genezen. Voor de operatie wordt meestal een lavement toegediend om de darmen te reiningen. Dat verbetert het zicht tijdens de ingreep. Ook zijn er daardoor minder infecties na de ingreep.

Mogelijke complicaties

Er kunnen enkele verwikkelingen of post-operatieve ongemakken na een TEM optreden:

Tijdelijke zwakte van de sluitspier

Doordat het rigide werkkanaal tijdens de hele duur van de procedure ter plaatse blijft, wordt de sluitspier langdurig opgerekt. Dat resulteert soms in een tijdelijke relatieve zwakte van de sluitspier na de ingreep. Daardoor kan zeldzaam ongewild verlies van windjes optreden. Dit ongemak verdwijnt meestal zeer snel.

Anale zwelling

Sommige patiënten hebben om dezelfde reden na de ingreep een gevoel van zwelling aan de anus zoals bij aambeien. Deze stuwing verdwijnt eveneens spontaan.

Pijn

Hevige pijnklachten zijn er over het algemeen niet. Dit is wel mogelijk wanneer de wegname plaatsvond rond de onderste regionen van de endeldarm (het slijmvlies binnenin is op deze plaats veel gevoeliger).

Bloedverlies

Doordat bij deze ingreep een wonde wordt gemaakt ter hoogte van de binnenzijde van de darm, kan er een inwendige nabloeding optreden. Vooral wanneer het wonddefect werd opengelaten, is deze nabloeding mogelijk. Discreet bloedverlies tijdens de ontlasting treedt tijdens de eerste dagen regelmatig op. Dit vormt geen reden tot onrust.

Infectie

Wanneer de wonde binnenin toch werd toegenaaid, kan er onder de wondnaad een infectie met ettervorming optreden. Meestal evacueert deze etter zich na enkele dagen spontaan via de anus. Het abces kan in uitzonderlijke gevallen ook doorbreken naar de buikholte. In het geval van koorts of buikpijn in de dagen na de ingreep, neem je best contact op voor verder onderzoek (zoals bloedonderzoek enCT-scan).

Resultaat

Het verdere beleid na een transanale wegname van een gezwel hangt vooral af van de bevindingen bij microscopisch onderzoek.

Indien het letsel eerder geruststellend bleek en de wegname met voldoende marge kon worden verricht, volstaat deze operatie in de meeste gevallen. In dit geval volstaat het om de wonde endoscopisch (met de endoscoop, een camera die wordt gebruikt om de binnenkant van het lichaam te bekijken) op te volgen.

Wanneer er toch een dieper groeiend kwaadaardige tumor wordt gediagnosticeerd of indien de resectie (= verwijdering) onvolledig bleek, zijn verdere stappen aangewezen. Al naargelang de situatie kan door het team van behandelende artsen geopteerd worden voor een aanvullende operatie (wegname rectum) en/of de bestraling van de endeldarm.

Centra & specialisaties

Algemene chirurgie

Algemene heelkunde

Laatste publicatiedatum: 13/12/2023