Urineverlies

Wat is het?

Onder incontinentie verstaat men onvrijwillig urineverlies. Dit is een frequent en soms erg storend probleem. Hoewel het symptoom voor jou als patiënt telkens hetzelfde is (urineverlies), vindt de uroloog het belangrijk om een onderscheid te maken tussen twee soorten incontinentie, met name stressincontinentie en urgentie-incontinentie. Indien beide problemen gelijktijdig aanwezig zijn, spreekt men van gemengde incontinentie.

• Stressincontinentie wordt veroorzaakt door een verlies van ondersteuning van de plasbuis. Dit is een gevolg van beschadiging van de bekkenbodem, zoals bijvoorbeeld kan gebeuren tijdens een bevalling. Bij stressincontinentie treedt urineverlies op wanneer de druk in de buik verhoogt: typisch bij hoesten, niezen, heffen en tillen. 'Stress' duidt hier immers niet op zenuwachtigheid maar op druk (in de buik).
• Urgentie-incontinentie wordt zo genoemd omwille van het urgente of dringende karakter. Er is te weinig waarschuwingstijd: voor je goed en wel voelt dat je moet urineren, is het vaak al te laat om nog tijdig tot bij het toilet te geraken, met oncontroleerbaar urineverlies tot gevolg.

Risicofactoren

• Overdreven vochtinname (drinken) kan een rol spelen bij sommige vormen van urineverlies.
• Cafeïne stimuleert de blaas, hetgeen urgentie-incontinentie kan verergeren.
• Bij mannen kan een vergrote prostaat een rol spelen in het ontstaan van incontinentie.
• Sommige medicatie kunnen incontinentie veroorzaken of verergeren; bij sommige neurologische aandoeningen is er typisch sprake van urineverlies (bv. multiple sclerose, spina bifida, ziekte van Parkinson, dwarsleasie).

Diagnose

• Urineonderzoek om urinaire infectie uit te sluiten
• Echografie
• Urodynamisch onderzoek voor meting van blaasdrukken

Behandeling

Stress- of urgentie-incontinentie wordt behandeld door middel van:

• Medicatie
  • Vrouwelijke hormonen: deze medicatie is vooral effectief in de behandeling van stressincontinentie. Vrouwelijke hormonen verhogen de doorbloeding van de plasbuis zodat de sluitingsdruk toeneemt. De sluitspier heeft dan minder moeite om de druk van de blaas te counteren. Deze medicatie wordt gecombineerd met een aangepaste sluitspiertraining.
  • Anticholinerge medicatie: medicatie met een anticholinerge werking maken de blaas minder prikkelbaar en worden daarom typisch gebruikt als behandeling voor mensen met urgentie-incontinentie.
  • Antibiotica: indien er sprake is van een hardnekkige urinaire ontsteking (die zowel oorzaak als gevolg van de incontinentie kan zijn), zal men eerst deze infectie behandelen met antibiotica.
• Het verstevigen van de bekkenbodemspieren. Deze behandeling leidt tot het verminderen of verdwijnen van de klachten bij urineverlies.
• Twee chirurgische ingrepen die een oplossing kunnen bieden voor incontinentie.

Laatste publicatiedatum: 12/12/2023
Verantwoordelijk auteur: Dr. Ameye Filip