Geheugenproblemen

Wat is het?

Geheugenproblemen bij ouderen zijn een vaak voorkomend probleem. Soms is dit te wijten aan een onderliggende dementie, soms ligt er ook een andere behandelbare oorzaak of medicatie aan de basis. Dementie is een verzamelnaam voor een groep aandoeningen (ruim 50 hersenziektes!) waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken en meerdere stoornissen in het cognitieve functioneren samen optreden. Cognitieve functies zijn onder meer: het geheugen, het leervermogen, het taalgebruik en het kunnen begrijpen en uitvoeren van complexe en dagelijkse handelingen.

Doorgaans is dementie chronisch en progressief van karakter. Geheugenverlies staat meestal op de voorgrond, maar dat is niet bij alle vormen zo. De stemming, persoonlijkheid en het gedrag van de persoon met dementie kunnen ook veranderen. Er wordt pas van dementie gesproken als de stoornissen in het denken, de stemming en het gedrag zo ernstig zijn dat iemand wordt beperkt in zijn algemeen dagelijks functioneren.

De aandoening treft vooral oudere mensen (6 op 10 personen met dementie is ouder dan 80 jaar) maar kan zich ook reeds op jongere leeftijd manifesteren (6 op 100 personen met dementie is tussen 60 en 65 jaar). Ruim 25% van de mensen boven de 80 jaar heeft dementie. Dit cijfer loopt op met de leeftijd; ruim 40% van de mensen boven de 90 jaar heeft dementie. Dementie komt veel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, zeker op oudere leeftijd. De kans dat iemand in zijn/haar leven dementie krijgt is 1 op 5. Bij vrouwen is dat zelfs 1 op 3.

Symptomen

De eerste verschijnselen van dementie verschillen van persoon tot persoon, alsook van het type dementie. Vaak zijn het omstaanders die intuïtief aanvoelen dat er iets niet pluis is. Subtiele maar herhaaldelijke geheugenklachten, veranderingen in gedrag en/of karakter steken de kop op.

Symptomen die kunnen wijzen op (beginnende) dementie zijn:

Types dementie

Er zijn veel verschillende vormen of types van dementie. De meest voorkomende en meest gekende vorm is de Ziekte van Alzheimer (70%). Andere types dementie zijn vasculaire dementie (17%), Lewy Body dementie (4%), frontotemporale dementie (2%) en Parkinson dementie (2%).

We spreken van jongdementie wanneer de eerste symptomen optreden vóór de leeftijd van 65 jaar. Hoewel de symptomen wat kunnen verschillen, zijn de afwijkingen in de hersenen dezelfde als deze bij mensen die op latere leeftijd dementie ontwikkelen. De achteruitgang voltrekt zich doorgaans sneller. Bovendien hebben jongere mensen met dementie vaak een beter ziekte-inzicht waardoor gevoelens van frustratie en onmacht sterker aanwezig kunnen zijn.

Terwijl bij de oudere bevolking met dementie ongeveer 2/3 lijdt aan de Ziekte van Alzheimer, is dit bij de personen met jongdementie slechts het geval voor 1/3. Het aandeel andere types dementie (frontotemporale dementie, vasculaire dementie, Parkinsondementie, de Ziekte van Huntington, de Ziekte van Creutzfeldt-Jakob, chronisch toxische encephalopathie, …) is bij deze groep dan weer veel groter.

Meer informatie omtrent de initiatieven die ons ziekenhuis voor de patiënt met dementie en zijn/haar mantelzorger en omstaanders aanbiedt, vind je onder 'Dementie: Wat nu?' Ons ziekenhuis beschikt over tal van dementie-experten en dementiecoaches die je graag met raad en daad bijstaan!

Laatste publicatiedatum: 13/03/2024
Verantwoordelijk auteur: Dr. Desimpelaere Patrick