Pigmentstoornissen

Pigmentstoornissen zijn aandoeningen waarbij er een verstoring is in het pigment van de huid. Soms gaat het om te veel pigment (=hyperpigmentatie) of over te weinig pigment (=hypopigmentatie) of het pigment kan soms volledig weg zijn (=depigmentatie). Op de huid kan je dan respectievelijk donkere, bleke en witte vlekken zien. Er zijn verschillende oorzaken voor pigmentstoornissen in de huid. Vaak voorkomende aandoeningen worden hieronder besproken.

Melasma

Melasma, ook wel een zwangerschapsmasker genoemd, ziet er uit als donkere vlekken symmetrisch in het gezicht. In de zomer worden deze vlekken donkerder en in de winter zijn ze duidelijk bleker. De zon speelt hier een belangrijke rol. Melasma wordt meest gezien bij vrouwen en wordt uitgelokt door een combinatie van zonlicht met vrouwelijke hormonen en vaak ook geparfumeerde producten. Wat betreft de vrouwelijke hormonen wordt dit meestal gezien bij zwangere vrouwen of bij vrouwen die orale anticonceptie (de pil) nemen. Ook weten we dat parfums en geparfumeerde crèmes het ontstaan van de vlekken bevorderen.

De behandeling in de zomer bestaat eruit om een goede zonbescherming te voorzien. Tijdens de winter kan gewerkt worden met afblekende crèmes. Soms wordt ook medicatie gestart.

Post-inflammatoire hyper-/hypopigmentatie

Na inflammatie van de huid kan er een verkleuring optreden. Deze verkleuring kan zowel donkerder of bleker zijn. Zo zien we dat bijvoorbeeld een lang bestaand eczeem tijdelijk een bruine kleur kan nalaten. Ook na een behandeling met bevriezen (cryotherapie), een ingreep, een laserbehandeling of een peeling dien je de zon steeds te mijden en dit om post-inflammatoire hyper-/hypopigmentatie te vermijden. Je dermatoloog kan je hierin verder advies geven.

Vitiligo

Vitiligo is een goedaardige huidaandoening waarbij melkwitte vlekken ontstaan op de huid en soms ook in de haren. Het is een auto-immune aandoening wat wil zeggen dat ons eigen afweersysteem ons pigmentcellen gaat aanvallen. In de vitiligovlekken zijn er geen pigmentcellen meer aanwezig (= depigmentatie).

Vaak komt deze aandoening in families voor met vitiligo of andere auto-immune aandoeningen zoals sommige schildklierziekten, reumatisch lijden, darmziekten e.a.

De aandoening komt vrij frequent voor, ongeveer 1% de bevolking heeft het. Het komt meest voor rond de leeftijd van 20-30 jaar maar je kan het op iedere leeftijd zien ontstaan. Je kan nooit geboren worden met vitiligo. Witte vlekken bij de geboorte kunnen wel een andere oorzaak hebben, bespreek dit met je dermatoloog.

Vitiligo kan je herkennen aan de meestal symmetrische melkwitte vlekken op de huid of in de haren die duidelijker te zien zijn in de zomer en heel snel verbranden door de zon. In de winter valt de aandoening minder op en dit omdat er dan minder contrast is met de ‘normale’ huid.

Er zijn verschillende crème-behandelingen die de bedoeling hebben de verdere uitbreiding van de witte vlekken tegen te gaan (= stabilisatie). Het gaat hier om crèmes met cortisone en ook immunomodulatoren (zoals pimecrolimus en tacrolimus). De vlekken kunnen repigmenteren (= terug pigment bevatten) maar hiervoor is een stabilisatie van de aandoening (door de crèmes) en nadien ook ultraviolet licht nodig. Ultraviolet licht halen we uit zonlicht, maar kan ook via lichttherapie voorzien worden. Belangrijk is dat deze witte vlekken heel snel verbranden dus overmatige zonblootstelling is niet aangeraden en het aanbrengen van zonnecrèmes zijn zeker noodzakelijk.

Laatste publicatiedatum: 10/10/2023
Verantwoordelijk auteur: Dr. Van Autryve Els