Osteoporose

Wat is het?

Osteoporose betekent letterlijk 'poreus bot'. Zowel de hoeveelheid als de kwaliteit van het bot neemt af. De afbraak van bot gaat te snel en de aanmaak van vervangend bot blijft achter. De botten worden daardoor minder sterk waardoor het risico op breuken (of 'fracturen') toeneemt.

Oorzaken en risicofactoren

• Toenemende leeftijd
• Vrouwelijk geslacht
• Roken
• Overmatig alcoholgebruik (meer dan 2 à 3 eenheden per dag)
• Erfelijke belasting (bv. vader of moeder met osteoporose of heupfractuur in de voorgeschiedenis)
• Eerdere botbreuk na het 50e levensjaar
• Langdurige bedrust of immobiliteit, te weinig lichaamsbeweging
• Schildklieraandoeningen (hypothyreoïdie)
• Diabetes
• Reumatoïde artritis
• Te laag lichaamsgewicht of te laag BMI
• Langdurig gebruik van bepaalde geneesmiddelen (bv. corticosteroïden)
• Vroegtijdige menopauze
• Te laag vitamine D-gehalte in het bloed

Gevolgen

Zoals hogerop reeds vermeld, is het belangrijkste gevolg van osteoporose de aanzienlijk verhoogde kans op breuken. Bovendien neemt ook het valrisico toe met de leeftijd. 1 op 3 vrouwen en 1 op 5 mannen ouder dan 50 jaar krijgen ooit een botbreuk als gevolg van osteoporose. De meest voorkomende breuken ten gevolge van een val zijn breuken van de heup en pols. Daarnaast komen ook wervelverzakkingen en -breuken regelmatig voor. Deze kunnen soms zelfs spontaan optreden.

Diagnose

Om de diagnose van osteoporose te stellen, luistert de arts naar jouw verhaal waarbij zeker wordt gepeild naar de voorgeschiedenis van valincidenten en/of breuken. Daarnaast wordt er een bloedonderzoek uitgevoerd en kunnen röntgenfoto’s worden gemaakt (bij vermoeden van breuken). Ook een botdichtheidsmeting (DEXA) geeft de arts cruciale informatie om de diagnose van osteoporose te kunnen stellen en het risico op breuken te kunnen inschatten.

Behandeling

De behandeling van osteoporose omvat verschillende maatregelen waarbij een het aanhouden of nastreven van een gezonde levensstijl cruciaal is. Ook kunnen medicamenteuze maatregelen worden genomen.

Enkele tips:

• Blijf in beweging: lichaamsbeweging versterkt de spieren, het evenwicht, reactievermogen en de botaanmaak. Hierdoor verklein je de kans op valincidenten en breuken.
• Blootstelling aan zonlicht: probeer dagelijks 15-30min in openlucht te zijn met gezicht en handen onbedekt.
• Gezond eten:
  • Calciumrijke voeding (3 à 4 melkproducten per dag)
  • Vitamine D (vette vis, eierdooiers, smeer- en bereidingsvetten)
• Beperk alcoholgebruik: drink niet meer dan 3 alcoholische dranken per dag.
• Stop met roken
• Voorkom vallen (lees hier meer over valincidenten)
• Vitamine D-supplement (bij te lage opname Calcium en Vitamine D)
• Medicamenteuze osteoporose-behandeling

Jouw arts kan de meest aangewezen medicatie voor jou bepalen. Vraag ernaar!

Laatste publicatiedatum: 25/04/2024
Verantwoordelijk auteur: Dr. Desimpelaere Patrick