Wratten

Wat is het?

Wratten zijn vaak voorkomende goedaardige huidwoekeringen die veroorzaakt worden door een huidinfectie met een virus, namelijk het menselijk papillomavirus (HPV).

Hoe kan je het krijgen?

Wratten zijn besmettelijk bij rechtstreeks huidcontact. Zeker wanneer er kleine wondjes zijn aan het huidoppervlak kan je makkelijker besmet worden. Zo kunnen wratten zich uitbreiden tot een groepje (mozaïekvorm) of zich verspreiden elders op het lichaam (bijvoorbeeld rond de mond bij nagelbijten).

Wratten gedijen goed in vochtige en warme omgeving waardoor je kan besmet worden in bijvoorbeeld zwembaden of douches wanneer een ander persoon met dezelfde aandoening voor jou op diezelfde plaats was.

Kenmerken en symptomen

Wratten zien eruit als een ronde tot ovale eeltachtige verdikkingen van de huid. Ze komen meestal voor op de voeten, handen, gezicht, knieën en ellebogen, maar ze kunnen in principe overal op het lichaam ontstaan. Soms zijn ze huidkleurig en plat (platte vorm) en soms zijn ze eerder draadvormig (filiforme type).

Wratten komen het meeste voor bij kinderen omdat zij nog geen afweersysteem hebben opgebouwd om deze zelf af te stoten, maar ook volwassenen kunnen besmet worden. Deze aanwassen verdwijnen meestal vanzelf over verloop van tijd, maar de letsels kunnen pijnlijk en/of storend zijn of zeer snel uitbreiden en dat zijn redenen om ze toch te behandelen.

Een andere soort wratten zijn de mollusca contagiosa, ook bekend als waterwratten, bolhoedwratten of parelwratten. Deze worden veroorzaakt door een ander virus (poxtype). Ze doen zich meestal bij jonge kinderen voor als speldenkop grote blinkende bolletjes. Vaker worden ze aangetroffen bij kinderen met eczeem. Behandeling kan bestaan uit uitlepelen en aanbrengen van een product. Meestal verdwijnen ze spontaan.

Diagnose

De diagnose van een wrat wordt gesteld door wat de dermatoloog ziet met het blote oog en meestal wordt er ook gekeken met de dermatoscoop. Soms moet eerst de dikke, eelterige huid worden verwijderd om beter te kunnen kijken, dit is niet pijnlijk.

Behandeling

Wratten moeten niet altijd behandeld worden. Ze zijn immers niet schadelijk en bij kinderen verdwijnen ze in twee op de drie gevallen spontaan binnen de twee jaar. Bij volwassenen zijn wratten helaas vaak hardnekkiger. Als een wrat ontsierend of pijnlijk is, bijvoorbeeld doordat ze op een drukpunt in de hiel zit, kun je ze uiteraard beter laten behandelen.

Er zijn verschillende behandelingsmogelijkheden:

• Zalven of vloeistofoplossingen om thuis aan te brengen.
• Bevriezing: de wratten worden dan aangestipt met vloeibare stikstof -196°C waardoor het weefsel wordt vernietigd. De behandeling moet verschillende keren gebeuren. Tussen twee behandelingen door kan een vloeistof of crème (meestal op basis van salicylzuur) voorgeschreven worden.
• Omdat bevriezing pijnlijk is, of indien bevriezing onvoldoende beterschap geeft, kan een behandeling met een oplossing op basis van cantharidine aangewezen zijn. Dit is een stof die blaren veroorzaakt. Het product moet 6 tot 8 uur inwerken onder een pleister en wordt daarna weggewassen. Nadien kan een pijnlijke blaar ontstaan. Bij veel last, is het beter de blaar in te prikken en te ontsmetten.
• Bij erg hardnekkige wratten kan de dermatoloog ze behandelen met bleomycine, aan de hand van krasjes of inspuiting. Dit is een vorm van lokale chemotherapie waardoor de cellen afsterven.
• Een vierde behandelingsmogelijkheid is laser, vooral de CO2-laser. Dit wordt bij voorkeur gebruikt bij solitaire verrucae bij volwassenen. Genezing neemt wel enkele weken in beslag.

Wratten zijn zelden na één behandeling volledig verdwenen. Meestal moet de therapie meerdere keren toegepast worden waarbij de wrat telkens kleiner wordt na iedere behandeling.

Laatste publicatiedatum: 10/10/2023
Verantwoordelijk auteur: Dr. Van Autryve Els