Prostaatvergroting

Wat is het?

Bij jonge mannen heeft de prostaat een volume vergelijkbaar met een walnoot. Op hogere leeftijd groeit de prostaat in volume. Deze leeftijdsgebonden toename van goedaardig prostaatweefsel wordt 'benigne prostaathypertrofie' genoemd (= B.P.H.). Het nadeel van deze volumetoename is dat de plasbuis hierdoor kan worden dichtgedrukt, wat het plassen bemoeilijkt.

Een prostaatvergroting heeft niets met prostaatkanker te maken. Een prostaatvergroting is ook niet het voorstadium van prostaatkanker.

Wat zijn de klachten bij een prostaatvergroting?

• Frequent moeten plassen
• ’s Nachts moeten opstaan om te gaan plassen
• Urgente plasdrang
• Het gevoel de blaas niet volledig te kunnen ledigen
• Langzame start van de plas
• Zwakke plasstraal
• Intermittente plasstraal: stoppen … starten
• Urineverlies (soms)
• Pijnlijke plas (soms)
• Bloed in de urine (slechts in uitzonderlijke gevallen)
• Onmogelijkheid tot plassen (ook acute urineretentie genoemd)

Hoe wordt de diagnose gesteld?

• Rectaal onderzoek
• Bloedonderzoek (Prostaat Specifiek Antigen)
• Transrectale echografie
• Prostaat symptoomscore (IPSS)
• Uroflowmetrie
• Cystoscopie
• Prostaatpunctiebiopsie (soms)

Hoe wordt een prostaatvergroting behandeld?

Medicatie

• Alfablokkers

Medicatie van de klasse van de alfablokkers bevordert de plasstraal. Verbetering wordt meestal opgemerkt binnen enkele dagen of weken. Deze verbetering houdt maar aan zolang de medicatie ingenomen wordt.

Typische neveneffecten zijn vermoeidheid, duizeligheid en een droog orgasme. Deze neveneffecten komen niet frequent voor en zijn omkeerbaar, hetgeen betekent dat ze zullen verdwijnen wanneer de medicatie gestopt wordt.

• 5-alfa-reductase inhibitors

5-alfa-reductase inhibitors blokkeren de werking van de hormonen die de groei van de prostaat stimuleren. Deze medicatie is vooral aangewezen bij erg uitgesproken zwelling van de prostaat. Omdat het enige tijd vergt om de prostaat effectief te doen krimpen, kan het enkele maanden duren vooraleer je verbetering merkt.

Neveneffecten komen voor bij minder dan 10 % van de patiënten. Het gaat dan om een afname in spermavolume, minder libido en problematische erecties. Deze medicatie wordt vaak samen met een alfablokker voorgeschreven.

• Homeopathie

Er bestaat enige discussie over hoe effectief allerlei plantaardige extracten echt zijn in de behandeling van benigne prostaathypertrofie, maar men vermoedt een (beperkt) gunstig effect van plantextracten op prostaatgerelateerde plasklachten.

Ook kan het helpen om minder te drinken (zeker ’s avonds), om cafeïne of gekruid eten te vermijden, om bepaalde medicatie te vermijden en om constipatie te behandelen.

Chirurgie

• Transurethrale Resectie Prostaat (TURP)
• Laservaporisatie van de prostaat
• Open prostaatoperatie (Adenomectomie)
• Afwachtende houding (watchful waiting)

Laatste publicatiedatum: 12/12/2023
Verantwoordelijk auteur: Dr. Ameye Filip